حسابداری شرکت ها

حسابداری شرکت‌ها یکی از شاخه‌های تخصصی حسابداری است به فرآیندی اطلاق میشود که درآن اطلاعات مالی و غیرمالی مربوط به فعالیت‌های اقتصادی یک شرکت اندازه‌گیری، پردازش و به اشتراک گذاشته می‌شود. که برای ثبت، خلاصه‌سازی، و ارائه گزارش‌های مالی و اقتصادی شرکت‌ها به کار می‌روند.

این بخش از حسابداری به طور جامع به مطالعه و تجزیه و تحلیل داده‌های مالی می‌پردازد تا اطلاعات صحیح و به‌روز و دقیق را به ذی‌نفعان متنوعی از جمله سهامداران، مدیران، دولت‌ها و دیگر طرف‌های ذی‌ربط ارائه دهد.

انواع شرکت‌ها در حسابداری :

شرکت‌های سهامی عام:

سهام این شرکت ها به صورت عمومی قابل خرید و فروش است که بخشی از سرمایه آن از راه فروش سهام به مردم عادی تأمین می‌شود. مالکیت دراین شرکت‌ها از طریق داشتن سهام تعیین می‌شود و سهامداران فقط به میزان سرمایه‌ای که آورده‌اند، مسئولیت دارند.

این نوع شرکت ها برای انجام امور بازرگانی تشکیل شده  وسهام این شرکت‌ها به صورت عمومی در بورس یا فرابورس عرضه می‌شوند که عموم می‌توانند در آن‌ها سرمایه‌گذاری کنند. شرکت‌های سهامی عام موظف به افشای اطلاعات مالی و بازرگانی به عموم هستند و به دلیل تمرکز بر سرمایه، اعتبار آن‌ها بسته به میزان سرمایه‌شان است.

شرکت‌های سهامی خاص:

شرکتهای سهامی خاص شرکت بازرگانی تلقی می گردد وبرای اخذ تسهیلات بانکی گرفتن نمایندگی یا شرکت در مناقصات ومزایده های دولتی ونمایشگاه ها از اعتبار نسبتا خوبی برخوردار است. تمام سرمایه این شرکت تنها توسط موسسان آن تأمین می‌شود.

حداقل شرکا در زمان تاسیس سه نفر است  سهام این شرکت ها در بازارهای ثانویه و بورس اوراق بهادار مانند شرکت‌های سهامی عام فروخته نمی‌شود.  مگر با توافق طرفین سهامداران که سهام خود را به دیگری واگذار نمایند. این شرکت فاقد مجمع عمومی بوده و 35% از سرمایه شرکت در حساب مخصوصی در بانک سپرده گذاری میشود.

مسئولیت سهامداران در مورد بدهی‌های شرکت محدود به مبلغی است که در زمان تأسیس و ثبت سرمایه گذاری در شرکت قرار داده‌اند و در نام شرکت باید بطور صریح کلمه سهامی خاص آمده باشد.

شرکت‌های مسئولیت محدود :

این شرکتها در کشور ما، به عنوان رایج‌ترین نوع شرکت‌های بازرگانی شناخته می‌شود. این نوع شرکت عمدتاً توسط اعضای یک خانواده، دوستان، آشنایان یا افراد فامیل تشکیل می‌شود سقف مسئولیت مالی اعضا یا شرکای،به دارایی‌های آورده در شرکت مربوط میشود.

به عبارت دیگر، مسئولیت شرکاء به میزان سرمایه‌گذاری شده محدود می‌شود هریک از شرکا فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت مسئول قروض و تعهدات شرکت اند.ضمنا برای میزان سرمایه شرکت با مسولیت محدود هیچ حداقل مبلغی تعیین نشده است.

شرکت‌های تضامنی:

این شرکتها یک نوع شرکت تجاری است که تحت یک نام مشخص برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می‌شود.در صورتیکه نام برخی از  مالکان شرکت در نام شرکت آورده شده است.شرکاء به صورت مشترک و برای کل بدهی‌های شرکت مسئول هستند.به این معنا که هر یک از شرکا بطور یکسان و شخصا برای پرداخت بدهی ها ودیون شرکت مسئولند.

شرکت های مختلط سهامی:

شرکت های  مختلط سهامی ترکیبی از شرکت تضامنی وشرکت سهامی می باشد که در این نوع شرکت ها شرکا ضامن، طبق مقررات شرکت تضامنی وشرکا سهامی، طبق مقررات شرکت سهامی می باشند.عبارت شرکت مختلط  و حداقل اسم یکی از شرکا ضامن باید در نام شرکت قید شود.

سرمایه شرکا سهامی به صورت سهام می باشد ومسولیتشان فقط به میزان سرمایه ای که در شرکت آورده اند

سرمایه شرکا ضامن به صورت سهام نمی باشد و مسئول کلیه بدهی و دیون شرکت بوده حتی اگر بیشتر از دارایی های شرکت باشد.

شرکت های مختلط غیرسهامی:

این شرکت برای امور تجاری بین یک یا چند شریک ضامن و یک یا چند شریک با مسئولیت محدود ایجاد شده بدون منتشر شدن سهام تشکیل می شود. یکی از ویژگی های مهم این شرکتها در زمینه  نامگذاری قید عبارت شرکت مختلط و یا حداقل نام یکی از شرکای ضامن شرکت بوده.

شرکا با مسئولیت محدود مسئولیتشان به میزان سرمایه ای است که در شرکت آورده اند. درصورتی که شرکت منحل شود شرکا ضامن مسئول پرداخت تمام قرض هاو بدهی های شرکتند.

شرکت های نسبی:

یک نوع شرکت تجاری است برای ثبت و ایجاد این شرکت حداقل دو نفریا چند نفر شریک نیاز است. مسئولیت شرکا به نسبت آورده سرمایه در شرکت بوده . عبارت شرکت نسبی و نام حداقل یکی از شرکا در نام گذاری شرکت الزامی بوده است .

شرکت های تعاونی تولید و مصرف:

این شرکت به دو دسته تعاونی تولید و تعاونی مصرف تقسیم میشود.

شرکت های تعاونی تولید:

اعضا شرکت با همکاری در تولید کالاها یا ارائه خدمات مشغول به فعالیت میشوند. هدف اصلی این نوع شرکت ها تولید کالاها و خدمات با کیفیت و بهره وری بالا میباشد.

شرکت های تعاونی مصرف:

اعضا شرکت به منظور تامین نیازهای مشترک خود به تهیه و توزیع کالاها و خدمات فعالیت میکنند هدف اصلی این نوع شرکت ها ارائه کالاها و خدمات به اعضا با قیمت مناسب و کیفیت بالا میباشد

روند اجرای حسابداری در شرکت‌ها چگونه است؟

حسابداری یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر شرکت است و نقش حیاتی در مدیریت مالی و تصمیم‌گیری‌های استراتژیک دارد. حسابداری در شرکت‌ها یک فرایند منظم است که دارای مراحل مختلف میباشد. این فرآیند به مدیریت شرکت کمک می‌کند تا تصمیمات مالی بهتری اتخاذ کند
در بطورکلی به مراحل اصلی حسابداری در شرکت‌ها می‌پردازیم:

ثبت معاملات: در این مرحله، کلیه معاملات مالی شرکت، از جمله فروش، خرید، پرداخت حقوق و دستمزد و سایر هزینه‌های عملیاتی ثبت می‌شوند.

تهیه گزارش‌های مالی: پس از ثبت معاملات، حسابدار باید گزارش‌های مالی را تهیه کند. این گزارش‌ها شامل صورت سود و زیان، ترازنامه و صورت جریان وجوه نقد می‌شوند.

تحلیل و تفسیر گزارش‌های مالی: حسابدار باید توانایی تحلیل و تفسیر گزارش‌های مالی را داشته باشد تا به مدیریت شرکت درک بهتری از عملکرد مالی شرکت بدهد.

برنامه‌ریزی مالی و بودجه‌بندی: بر اساس اطلاعات حاصل از گزارش‌های مالی، حسابدار می‌تواند در برنامه‌ریزی مالی و بودجه‌بندی شرکت کمک کند.

مدیریت مالیات و حقوق قانونی: حسابدار باید با قوانین مالیاتی و حقوقی مرتبط با عملکرد مالی شرکت آشنا باشد و اطمینان حاصل کند که شرکت تمامی الزامات قانونی خود را برآورده کرده است.

این فرایند ممکن است بسته به اندازه و نوع شرکت، صنعت مربوطه و قوانین و مقررات محلی و بین‌المللی متفاوت باشد. به همین دلیل، مشاوره با یک حسابدار حرفه‌ای یا یک مشاور مالی می‌تواند بسیار مفید و سودمند باشد.

فواید حسابداری شرکت‌ها:

حسابداری در سازمان‌ها و شرکت ها یکی از اصلی‌ترین ارگان مدیریت یک کسب و کاراست. این روند می‌تواند به سازمان‌هاو شرکت ها کمک کند تابه بهترین شکل ممکن از منابع مالی خوداستفاده کنند. در زیر به تعدادی از فواید حسابداری در سازمان‌ها اشاره میکنیم:

مدیریت هزینه‌ها: حسابداری به سازمان‌هاو شرکت ها کمک می‌کند تا هزینه‌های خود را مدیریت کنند. با داشتن دید کامل به هزینه‌ها، سازمان‌هاو شرکت هامی‌توانند تصمیمات بهتری در مورد چگونگی صرف پول بگیرند.

تصمیم‌گیری مالی: حسابداری اطلاعات مفیدی را برای تصمیم‌گیری مالی فراهم می‌کند. این اطلاعات می‌تواند شامل سود و زیان، جریان نقدی و موجودی کنونی باشد.

برنامه‌ریزی برای آینده: با استفاده از اطلاعات حسابداری، سازمان‌هاو شرکتها می‌توانند برای آینده برنامه‌ریزی کنند. این می‌تواند شامل برنامه‌ریزی برای رشد یا توسعه باشد.

رعایت قوانین و مقررات: حسابداری می‌تواند به سازمان‌هاو شرکت هاکمک کند تا مطمئن شوند که تمام قوانین و مقررات مالیاتی و مالی رعایت و اجرا شده‌اند.

افزایش اعتماد و اعتبار: حسابداری شفاف و دقیق می‌تواند به افزایش اعتماد سهامداران، مشتریان و سایر ذینفعان کمک کند.

مسئولیت‌های اساسی که حسابدار در اجرای حسابداری شرکت ها بر عهده دارد:

1. آماده سازی گزارش وجوه نقد
2. تحلیل، تجزیه و تفسیر اطلاعات مالی
3. تهیه و تدوین ترازنامه
4. صورت سود و زیان
5. آماده کردن صورت های تلفیقی
6. پیش بینی بودجه ها
7. بازبینی امور مالیاتی شرکت ها و گزارش معاملات فصلی
8. تعیین استراتژی مالی
9. بررسی قسمت های متعدد تولیدی برای یافتن میزان سود و زیان

انواع حسابداری شرکتها

حسابداری شرکت های خدماتی:

حسابداری خدماتی به مجموعه‌ای از روش‌ها و فرآیندهای حسابداری اطلاق می‌شود که در آن شرکت‌ها و سازمان‌هایی که خدمات ارائه می‌دهند، از این روش‌ها و فرآیندها استفاده می‌کنند. در این نوع حسابداری، تمرکز بر روی خدمات ارائه شده توسط شرکت یا سازمان به مشتریان است.

این شاخه از حسابداری به ثبت و گزارش‌دهی فعالیت‌های مالی شرکت‌هایی می‌پردازد که محصول فیزیکی تولید نمی‌کنند و به‌جای آن، خدمات مختلفی را به مشتریان خود ارائه می‌دهند. این نوع حسابداری برای سازمان‌ها کمک می‌کند تا تراکنش‌های مالی مرتبط با ارائه خدمات را به‌صورت دقیق و به‌موقع ثبت و گزارش‌دهی کنند.

همچنین، استانداردهای حسابداری خدماتی توسط نهادهای حرفه‌ای حسابداری تعیین و به‌روزرسانی می‌شوند. این استانداردها به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا صورت‌های مالی را با دقت و شفافیت ارائه دهند و به بهبود عملکرد مالی و کارایی سازمان‌ها کمک کنند.

حسابداری شرکت های بازرگانی:

حسابداری بازرگانی یکی از شاخه‌های حسابداری است که شامل فرآیند ثبت، جمع بندی و تهیه گزارشات از معاملات است . که در آن اطلاعات مالی و مالیاتی مربوط به یک شرکت تجاری یا واحد تجاری در سازمان‌های تجاری و صنعتی ثبت و تجزیه و تحلیل میشود.که مهمترین عامل حسابداری بازرگانی مشخص شدن میزان سود و زیان شرکت است.

شاخص ترین هدف حسابداری بازرگانی ارائه اطلاعات صحیح و قابل اعتماد است که  نقش مهمی در مدیریت مالی و ارائه اطلاعات دقیق به مدیران و سایر نهادها از جمله سهامداران ، بانک ها مرتبط میباشد.

برای مشخص شدن بهای تمام شده کالاهای فروش رفته ازحساب فروش استفاده میشود که بهای تمام شده درحسابداری بازرگانی شامل تمامی هزینه هایی که در زمان تولید تا زمان فروش محصول به کار گرفته شده است.

حسابداری شرکت های پیمانکاری:

حسابداری پیمانکاری به مجموعه‌ای از روش‌ها و فرآیندهای حسابداری اطلاق می‌شود که در آن، معاملات مرتبط با پروژه‌های پیمانکاری، از جمله هزینه‌ها، درآمدها و پیشرفت پروژه‌ها، ثبت و گزارش می‌شوند.

در این نوع حسابداری، تمرکز بر تخصیص دقیق هزینه‌ها، مدیریت بودجه، تحلیل هزینه‌ها و درآمدهای پروژه، محاسبه هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم، مدیریت بدهی‌ها و دریافتی‌ها، تهیه صورت‌جلسات و دفاتر قانونی، بررسی و ارزیابی مالی شرکای تجاری و سایر موارد مرتبط با حسابداری شرکت‌های پیمانکاری قرار دارد. این حوزه از حسابداری اهمیت زیادی دارد، زیرا با محاسبه دقیق و ارزیابی مناسب، سود یا زیان شرکت در پایان پروژه‌ها تعیین می‌شود.

از زمان شروع قرارداد پیمانکاری، حسابدار پیمانکاری مسئولیت انجام معاملات مالی مرتبط با پروژه را دارد و باید پروژه را به پایان برساند.

حسابداری شرکت های تولیدی:

حسابداری تولیدی یکی از شاخه‌های حسابداری است که برای ارزیابی عملکرد تولید و عملیات تولیدی شرکت  استفاده می‌شود. این رویکرد به شرکت‌ها کمک می‌کند تا بتوانند هزینه‌ها و عملکرد خود را از جنبه‌های مختلف تولیدی، مانند بهره‌وری، کیفیت، کمیت و هزینه‌های تولید، تحلیل و ارزیابی کنند.

در این شرکت‌ها، بیشتر فعالیت‌ها بر حول محور این موضوع است که با خرید مواد اولیه مورد نیاز محصولات و کالاها را تولید می‌کنند و به فروش می‌رسانند. اکثر فعالیت‌ها یک شرکت تولیدی مربوط می‌شود به مقدار هزینه‌های تولید محصولات شرکت، برنامه‌ریزی‌های تولیدی، کلیه مراحل از ورود مواد اولیه در چرخه تولید تا ساخت محصول و کالا. تمام این فعالیت‌ها می‌بایست در هر دوره مالی ارزیابی کاملی را از سیستم تولیدی ارائه کنند.

این نوع حسابداری یک پیش‌بینی دقیق از هزینه‌های پیشرو برای تولید یک محصول در یک سازمان را برعهده می‌گیرد و با آماری دقیق میزان ریسک‌پذیری و قیمت منطقی محصول را مشخص می‌کند.

حسابداری شرکت های سهامی:

شرکت های سهامی یکی از انواع موسسات و واحدهای تجاری هستند.حتی اگر موضوع فعالیت آن امور بازرگانی نباشد سرمایه این شرکت ها به سهام تقسیم شده و مسئولیت سهامداران محدود به مبلغ اسمی سرمایشان بوده است.این شرکت از دارایی های زیادی برخوردارند.

لذا دارایی های این شرکت جدا از دارایی های سهامداران بوده سرمایه در این سازمان ها به قطعات مساوی تحت عنوان سهام تقسیم شده است. اگرواحد تجاری دچار بدهی شود نمیتوان از داریی های شخصی تحت عنوان وثیقه بدهی صاحبان سهام استفاده کنند.